2.1.1 Aanscherping waterveiligheidsopgave

Tijdens de verkenningsfase van de dijkversterking wordt van grof naar fijn gewerkt. Op basis van steeds meer beschikbare informatie verkrijgen we stapsgewijs een steeds betrouwbaarder en preciezer oordeel over de sterkte van de huidige dijk. Bij iedere stap wordt meer duidelijk over welke maatregelen nodig zijn om de dijk aan de waterveiligheidsnorm te laten voldoen. In de verkenningsfase is de waterveiligheidsopgave in twee stappen verder aangescherpt.

In de Nota van Uitgangspunten (H3.1.3) is geconcludeerd dat voor het gehele dijktraject Culemborgse Veer – Beatrixsluis de dijk op één of meerdere faalmechanismen niet voldoet en daarom moet worden versterkt. In het voorjaar van 2020 is de waterveiligheidsopgave verder aangescherpt, zoals eerder is beschreven in de Nota Kansrijke oplossingen (H5.1).

In de zomer van 2020 is de waterveiligheidsopgave verder aangescherpt. Dit is gedaan op basis van nieuw beschikbaar gekomen informatie, waaronder de volgende informatie:

  • Extra beschikbaar gekomen ontwerptekeningen en peilbuismetingen van de recent aangelegde Voorhavendijk (dijkvak 1). Deze informatie is gebruikt om de berekeningen voor het faalmechanisme macrostabiliteit binnenwaarts aan te scherpen;

  • Voor de berekening van het faalmechanisme macrostabiliteit buitenwaarts is de gehanteerde aanpak in lijn gebracht met de uitgangspunten die zijn gebruikt bij de dijkversterking van het deelproject Wijk bij Duurstede-Amerongen;

  • Voor de berekeningen bij het faalmechanisme piping is nieuwe informatie uit grondonderzoek gebruikt om de gebruikte uitgangspunten verder aan te scherpen.

Een uitgebreide toelichting op de aanscherping van de waterveiligheidsopgave is terug te vinden in de rapportage aangescherpte waterveiligheidsopgave CUB.

Uit de aanscherping blijkt dat bij een aantal dijkvakken voor de faalmechanismen macrostabiliteit binnenwaarts, macrostabiliteit buitenwaarts en piping de huidige dijk wel voldoet aan de eisen, waar dat eerder niet het geval leek. Dijkvak 3E was eerder juist goedgekeurd voor het faalmechanisme macrostabiliteit binnenwaarts en blijkt dat met nieuwe inzichten niet te zijn. Dit dijkvak voldoet op het faalmechanisme macrostabiliteit binnenwaarts. Na de aanscherping blijkt dat alle dijkvakken tussen Fort Honswijk en de spoorbrug geen waterveiligheidsopgave meer hebben.

Naast de aanscherping van de beoordeling op de al eerder bekeken hoofd faalmechanismen (hoogte, piping, macrostabiliteit binnenwaarts en macrostabiliteit buitenwaarts) zijn in de aanscherping de volgende faalmechanismen beoordeeld:

  • Afschuiven grasbekleding binnen- en buitentalud;

  • Stabiliteit steenzetting;

  • Micro-instabiliteit.

Ook is de kadeconstructie bij Fort Honswijk beoordeeld en is een toets uitgevoerd naar het falen van de grondwal bij het fort als gevolg van ontworteling van bomen. Wanneer bij storm een boom omwaait, ontstaat een ontwortelingskuil, waardoor de minimaal vereiste hoogte van de kering niet meer aanwezig is.

Deze aanvullende beoordelingen en aanscherpingen van de eerdere beoordeling hebben ertoe geleid dat een groot aantal dijkvakken ten westen van Fort Honswijk zijn afgekeurd op het faalmechanisme afschuiven grasbekleding binnentalud. Daarnaast voldoet nu over een strekking van 40m de hoogte van de grondwal bij Fort Honswijk niet. Wanneer een boom zou omwaaien kan een kuil ontstaan, waardoor de minimaal vereiste hoogte van de kering niet meer aanwezig is.

Tabel 2‑2 geeft een overzicht van de wijzigingen tussen de waterveiligheidsopgave in de Nota Kansrijke Oplossingen (NKO) en de laatste update van de waterveiligheidsopgave. Op basis van deze laatste update zijn de kansrijke alternatieven en het voorkeursalternatief opgesteld. Per dijkvak laat de tabel zien voor welke faalmechanismen de dijk wel of niet voldoet. Figuur 2‑3 (zie kaartenbijlage Nota voorkeursalternatief voor een grotere weergave van de kaart) geeft een geografisch overzicht van de actuele waterveiligheidsopgave.

Tabel 2‑2: Wijzigingen tussen waterveiligheidsopgave ten opzichte van Nota Kansrijke Oplossingen

Figuur 2‑3: Actuele waterveiligheidsopgave weergegeven per faalmechanisme