6.1.1 Innovatie

Binnen het project Sterke Lekdijk is een lijst opgesteld met veelbelovende nieuwe innovatieve technieken ter voorkoming van piping en/of macrostabiliteit binnenwaarts. In de verkenningsfase is parallel aan het reguliere ontwerpspoor onderzocht op welke locaties deze technieken de veiligheidsopgave kunnen oplossen. Daarnaast is onderzocht in welke mate deze innovatieve technieken kunnen bijdragen aan bijvoorbeeld een betere inpassing, minder omgevingshinder tijdens de uitvoering en duurzaamheid. Deze analyse bevestigt dat waar in het VKA gekozen is voor constructies, innovatieve technieken meerwaarde kunnen bieden. Naast technieken ter voorkoming van piping en/af macrostabiliteit binnenwaarts zullen ook nieuwe technieken ter voorkoming van afschuiven grasbekleding binnentalud gevolgd blijven worden en blijft het mogelijk om die techniek mee te nemen wanneer de meerwaarde wordt aangetoond.

Een voorbeeld hiervan is de keuze voor een constructie ter hoogte van het dorp Tull en ’t Waal. Op deze locatie staan woningen dicht tegen de dijk. Maatwerkoplossingen zijn nodig wanneer traditionele oplossingen worden toegepast, om hinder en overlast te beperken of voorkomen. Gebruik van innovatieve technieken zoals waterontspanners kunnen een aantrekkelijk alternatief zijn om de meest kwetsbare locaties te ontzien en maatwerkoplossingen te reduceren. De toepassing van waterontspanners is een innovatieve techniek waarmee kan worden omgegaan met toenemende waterdruk in de ondergrond tijdens hoogwater, als alternatief voor traditionele oplossingen zoals damwanden om de stabiliteit van de dijk te vergroten. De toepassing van waterontspanners is weergegeven in Figuur 6‑1. Dit is een innovatie die in de planuitwerkingsfase verder wordt onderzocht.

Figuur 6‑1: Voorbeeld innovatieve techniek: waterontspanners als dijkversterkingsmaatregel.

In de planuitwerkingsfase worden kansrijke innovatieve technieken verder uitgewerkt. Dit zijn de innovaties die het meest succesvol bijdragen aan de projectdoelstelling zoals een waterveilige, toekomstbestendige en beheerbare kering, mate van duurzaamheid en innovatie en inpassing in de omgeving. Vervolgens wordt een ontwikkelplan opgesteld en uitgevoerd om aan te tonen dat de gekozen innovatieve technieken maakbaar zijn en waterveilig functioneren. Daarbij zal gebruik worden gemaakt van bureaustudies, expertsessies, laboratoriumonderzoek en veldproeven. Het waterschap werkt samen met drie aannemende partijen om maximaal van elkaars kennis en ervaring bij de aanleg én gebruiksfase te profiteren om te zoeken naar de meest kansrijke oplossing. Het ontwikkelen van een innovatieve techniek is een uitgebreid proces, waaruit zal moeten blijken of de techniek gedurende lange tijd werkt en of er zijn vanuit alle stakeholders voldoende draagvlak voor is. Daarom wordt stap voor stap te werk gegaan, waarbij tussentijds steeds de vraag wordt gesteld of de einddoelen (de daadwerkelijke veilige toepassing en de meerwaarde) behaald kunnen worden. Het behalen van deze doelstellingen is immers rand voorwaardelijk voor de toepassing van een innovatieve oplossing. Het is daarom van groot belang dat stakeholders zoals omwonenden en de waterkering beheerder in deze stappen worden meegenomen.

Daarnaast zal parallel aan het innovatiespoor altijd een traditionele oplossing worden uitgewerkt. Deze zal dienen als terugvaloptie voor het geval de ontwikkeling van de innovatieve techniek niet de gewenste resultaten oplevert of wanneer de meerwaarde niet kan worden aangetoond.